पशुहरूको पहिचान/ पशुहरुलाई चिन्ह लगाउने Identification of farm animals

 Identification of farm animals  

पशुहरूको पहिचान/ पशुहरुलाई चिन्ह लगाउने

   कुनैपनि पशु फार्ममा क्रम संख्यामा पशुपालन गर्दा हरेक पशुको भो व्यक्तिगत परिचय दिन उत्पादन रेकर्ड राख्न, स्वास्थ्य रेकर्ड राख्न , आदि कार्य को लागि पशुहरुलाई पहिचान दिन आवश्यक छ । पशुहरुलाई पहिचानको गर्ने माध्यमहरु निम्न छन्;

१) Ear tagging
२) Ear notching
३) Branding
४) Tattoing

१) Ear tagging
             कुनै पनि पशुको पहिचान गर्नको लागि विभिन्न तीन तथा संख्या वा अक्षर लेखिएको धातु वा रबरबाट निर्मित tag( टप) लगाई पशुको पहिचान गर्न तरिकालाई Ear tagging भनिन्छ।

* यो गाई, भैसी ,भेडा , बाख्रा मा निकै प्रचलित तरिका हो।
* tag हरुमा फलाम वा प्लास्टिकहरुबाट number अंकित गरिएको हुन्छ
* यो tagging machine को साहायताले पशुको कानमा लगाइन्छ

२) Ear notching
* कुनै पनि पशुको पहिचान गर्न सानै उमेरमा कानको टुप्पो वा फेदमा काटेर विभिन्न आकृति तथा चीन्न दुई पशुको पहिचान गर्ने तरिकालाई Ear notching भनिन्छ।
* यो विधि विशेषगरी बंगुरमा प्रचलित छ
* यो तरिकाबाट पशुको पहिचान गर्दा  कम उमेरको पशुको छनोट गर्नुपर्दछ

३) Branding;
* पशु पहिचानको लागि आगोमा तताइएको वा अन्य विधिबाट तताइएको रातो भएको फलाम वा धातुमा कुनै संख्या वा चीन्न अक्षर  जस्तै;a,b.. आदि पशुहरूको शरीरमा ढाक्ने प्रक्रियालाई banding भनिन्छ।
* यो तरिका विषेशगरी भाउबाट बच्चा छुट्टाउने समस्या (weaning )वा १ वर्षभन्दा माथिको पशुहरुमा प्रयोग गरिन्छ।
* branding गर्दा प्रायजसो पशुको साप्रा को भागमा गरिन्छ
* यो विधि पशु कल्याणको दृष्टिकोण बाट उपयुक्त वा प्रभावकारी मान्दैन्।

४)Tattooing;
* पशुको कानमा ट्याटु खोपेको जस्तै खोप्ने र त्यसमा आफूले चाहेको रङ वा अज्ञर दिई पहिचान गर्ने तरिकालाई tattooing भनिन्छ।
* यो विधि विशेष गरी खरायोमा प्रचलित छ
* यो विधिबाट पशुको पहिचान गर्दा Tattooing machine को साहायताले गरिन्छ
* यो विधि प्रयोग गर्दा विभिन्न चिन्न दिइएको ठाउँमा antiseptic solution को प्रयोग गरिन्छ।