# भैसीका जातहरु

 # भैसीका जातहरु;

१) स्थानीय जातका भैसीहरु;
* लिभे (साना जातका भैँसी)
* पाककोटे
* गडुी
* तराई

२) विदेशी जातका भैसीहरु;
* मुर्रा
* निलिराभी निली निलिराभी
* सुतो(गुजाराती)
* जाम जाफाखादी

# स्थानीय जातका भैंसी को विशेषताहरु;
१) लिमे:
* यो नेपालको स्थानीय जातको भैसी हो
* यो नेपालको सामुदायिक सतहको ७००-१५००को उचाई मा पाइन्छ।( मध्य पहाड तथा कास्की ,पर्वत ,लम्जुङ्ग आदि)
* यो नेपालको स्थानीय जातको भैसी हरु मध्ये सबैभन्दा सानो शरीर भएको जात हो
* यसको सरीरको रङ सेतो सिङ्ग गोलाकार रूपमा घाँटी फराकिलो हुन्छ
* यसको शारीरिक तौल ३००-९००kg को हुन्छ
* यसको पहिलो पटक बाली जाने उपयुक्त उमेर ६१ महिना हो
* यो जातको भैसीको दुध उत्पादनका क्षमता प्रतिवेदन ९१५ हुन्छ
* यसको दूधमा 7 % fat हुन्छ
* यसको अवधि ३१०-३१५को हुन्छ
* यसको lactation period 305 दिनको हुन्छ।

२) पार्ककोटे;
* यो नेपालमा पाइने स्थानीय जातको भैसी हो
* यो नेपालको सामुदायिक सतह देखि 1500- 2400 को उचाईमा पाइन्छ
* यो जातको भैसीको रङ्ग कालो, लामो निधार, सिङ्ग लामा र पछाडि गएका हुन्छन्
* यसको शारीरिक तौल ३०० -३२५-३५०kgको हुन्छ
* यसको पहिलो पटक बाली जाने उपयुक्त उमेर 62 महिना हो
* यो जातको भैसिको दुध उत्पादन क्षमता प्रतिवेदन 1000L हुन्छ
* यसको दूधमा 7•5 % फ्याट पाइन्छ।

३) गडुी;
* यो नेपालको सुदुरपश्चिम क्षेत्रमा पाइने स्थानीय जातको भैसी हो
* यसको शारीरिक बनावट कालो रङ्ग, निधारको बिचमा सेतो रङ , सिङ्ग अघगोलाकार रुपमा अगाडि आएको पछाडीको शरीर को  भाग ठूलो र मोटा खुट्टा छन्
* यसको शारीरिक तौल ३७०-३८० kg को हुन्छ
* यसको पहिलो पटक बाली जाने उपयुक्त उमेर 55 महिना हो
* यो स्थानीय जातहरु मध्ये सबै बढी दूध दिने भैंसी हो
* यसको दुध उत्पादन क्षमता प्रतिवेदन 1460 लिटर हुन्छ
* यसको दूधमा 7•5% fat पाइन्छ।

४) तराई;
* यो जातको भैसी नेपालको तराई तथा भारतको उच्च उत्तर प्रदेशमा पाइन्छ
* यसको शारीरिक बनावट ;लामा कान, साना आखा र कालो रङको हुन्छ
* यो जातको भैसी मुरा भैंसी सँग cross period गराएर पालिदै आएको छ।

# बिदेशी जातका भैसीहरु;
१) मुर्रा:
* यसको उत्पत्ति भारतको पञ्जाबमा भएको हो
* यसको शारीरिक बनावट; टाउको सानो ,घुम्रिएको सिङ्ग, नरम छाला ,पुछारमा सेतो छिक्रे भएको र कालो रङ्ग हुन्छ
* यसको शरीर त्रिभुज आकारको हुन्छ
* यसको शारीरिक तौल: भैसी ६५०kg
                                  रागो ७५०kg
* यसको दुध उत्पादन क्षमता प्रतिवेदन 2000L हुन्छ
* यो जातको भैंसीको दूधमा ७%fat हुन्छ
* यसको lactation period 9 महिनाको हुन्छ।

Note:
      नेपालमा सबैभन्दा बढी भित्रिएको जात मुर्रा हो तराईमा ९०% शुद्ध मुर्रा पालिन्छ भने पहाडमा ७५% शुद्ध मुर्रा को जात पाल्न सकिन्छ।

२) निलिराभी;
* यसको उत्पत्ति भारतमा भएको हो
* यसको शारीरिक बनावट; लामो घाँटी, सिङ्ग घुम्रिएको, ठूलो टाउको, निधार भुक्क उठेको (निधारको बिचमा सेतो धब्बा भएको )र कालो, खैरो रङ हुन्छ
* यसको दूध उत्पादनका क्षमता प्रतिवेद १८००L हुन्छ
* यसको दूधमा ४ देखि ६% फ्याट पाइन्छ
* यसको lactation period 250 दिनको हुन्छ
* यो जातको भैसी पाकिस्तानको सतलज र भारतको अमृत शारमा बढी संख्यामा पाइन्छ
* यसको शारीरिक तौल: भैसी ४५०kg
                                  रागो ५५०kg

३) सुर्ती;
* यसको उत्पत्ति भारतको गुजरातमा भएको हो
* यसको शारीरिक बनावट: लामो टाउको,हसिया आकार को सिङ्ग,र कालो खैरो रङको हुन्छ
* यो जातको भैसी शान्त प्रकृतिको हुन्छ
*मुर्रा भन्दा सानो आकारको हुन्छ भने यसको त दुधे नसाहरु बाहिरबाट नै प्रष्ट देखिन्छ
*यसको शारीरिक तौल ४००-५००kg को हुन्छ
*यसको दुध उत्पादन क्षमता प्रतिवेद १२००-१६००L हुन्छ
*यसको दूतमा 7•5% fat पाइन्छ
* यसको lactation period 8 महिना को हुन्छ।

४)जाफारवादी;
* यसको उत्पत्ति भारतको जाफारवादी भन्ने ठाउँमा भएको हो
* यसको शारीरिक बनावट: सिङ्ग लामा र घाटी तर्फ घुर्मिएको छोटो घाँटी चढेर नमिलेको र कालो रङको हुन्छ।
* यसको शारीरिक तौल ५००-६००kg को हुन्छ
* यसको दुध उत्पादन क्षमता प्रतिवेदन 1800-1900L हुन्छ
* यसको दुधमा 10% fat पाइन्छ
* यसको lactation period 250 दिन को हुन्छ।( ८ महिना)